VERLEDEN, HEDEN EN TOEKOMST:
ZWEMMEN (1)

2024-08-25, door: George Sieverding

Nieuwe column    <    Overzicht    >    Oude column

Inmiddels zijn Judo, Roeien en Atletiek aan de orde geweest.
Ditmaal het Zwemmen met de onderverdeling: Zwembad, Open Water, Waterpolo, Synchroon en Schoonspringen. Deze discipline wordt in twee delen behandeld: Zwemmen & Open Water deel 1, Zwemmen, Waterpolo, Synchroon en Schoonspringen deel 2.
Resteren het Wielrennen, waarbij ook gekozen gaat worden voor 2 delen, en het Hockey.

Nederland is in de discipline Zwemmen met grote regelmaat succesvol geweest.
1936 (Berlijn) werd Rie Mastenbroek de "Koningin" van de Spelen met 3* goud en 1* zilver.
2000 (Sydney) en 2004 (Athene) volgde Inge de Bruijn Mastenbroek op met 4* goud, 2* zilver en 2* brons. Ook Pieter van den Hoogenband scoorde in Sidney en Athene: 3* goud, 2* zilver en 2* brons.
1896 - 2024: G 19 - Z 22 - B 24 - Totaal 65 medailles.
Meegeteld de bronzen medaille van Johannes Drost op de 200 rugslag in 1900 (Parijs).

Het Open Water Zwemmen (10 km) is sedert 2008 Olympisch.
2008 (Peking) Goud Maarten van der Weijden.
2016 (Rio de Janeiro) Goud Sharon van Rouwendaal alsmede Ferry Weertman.
2021 (Tokio) Zilver Van Rouwendaal
2024 (Parijs) Goud Van Rouwendaal
2008 - 2024: G 4 - Z 1 - B 0 - Totaal 5 medailles

Sedert 1896 (Athene) Olympisch mannen. In 1912 (Stockholm)vrouwen. In 2008 Open Water Zwemmen.
1896 waren er 4 programma onderdelen: 100 - 500 - 1.200 en 100 voor matrozen, alles vrije slag.
Er was geen zwembad beschikbaar. De 100 meters en de 500 werden afgewerkt in de haven van Piraeus voor maar liefst 20.000 toeschouwers. De 1.200 werd op zee gehouden. In april was het zeewater nog ijskoud, bovendien was het stormachtig weer en......alle onderdelen werden achter elkaar afgewerkt.
1900 (Parijs) werd er in de Seine gezwommen. Het Hindernis Zwemmen werd aan het programma toegevoegd evenals het Onderwater Zwemmen.
1904 (St-Louis) stonden al 9 onderdelen op het programma. Er werd niet in meters maar in yards gezwommen. De wedstrijden vonden plaats in een kunstmatige vijver.
1908 (Londen) werd er weer gezwommen in meters over 6 afstanden waarbij de rugslag en schoolslag waren toegevoegd. Het zwembad had een lengte van 100 meter!
1912 (Stockholm) werd gezwommen in een zoutwaterbassin. Bij de mannen 7 en bij de vrouwen 2 programma onderdelen.
1920 (Antwerpen). Het 100 meter bad "Het IJspaleis" was gastheer. Daarnaast lag een klein bassin voor het waterpolo. Rie Beisenherz (zwemster) was de eerste Nederlandse vrouw op de Olympische Spelen.
1924 (Parijs). De verhouding tussen mannen en vrouwen werd gelijkwaardiger 6 om 5 onderdelen.
1928 (Amsterdam). In het Olympisch Zwemstadion (50m) werd gezwommen met plaats voor maar liefst 6.000 toeschouwers. Wederom een 6 - 5 verhouding.
Geleidelijk is het aantal programma nummers opgelopen tot 16* vrouwen, 16* mannen en 1* mixed zoals heden ten dagen.

14-08-1888: oprichtingsdatum van de Nederlandse Zwembond.
5 verenigingen zijn hiervoor verantwoordelijk:
1.Amsterdamse Zwemclub 1870 (sedert 1970 Koninklijk), tevens oudste Zwemclub van Europa*
2.Leidse Zwemclub 1886, inmiddels door legio fusies ZVL-1886
3.Hollandse Dames Zwemclub 1886, HDZ
4.Goudse Zwemclub 1886, GZC
5.Arnhemse zwemclub
*=zelfbenoemd. In werkelijkheid is er een aantal Engelse Zwemverenigingen die ouder zijn en in Zweden bestaat nog altijd US (Upsala Simsällskap, opgericht in 1796) uit Upsala de alleroudste Zwemclub van Europa!
13-11-1933: verkreeg de NZB het predicaat Koninklijk (KNZB).
Anno 2024 bestaat de KNZB uit ± 130.000 leden!*, ± 420 verenigingen en 43 startgemeenschappen.
*=zie de tabel

Overduidelijk dat het Zwemmen in deze periode geen aanzuigkracht heeft.

Zoals eerder gemeld is voetballen volkssport nummer één.
Atletiek en Zwemmen volgen elkaar op de voet.
Naast de aangesloten leden via de Zwemverenigingen, werd er massaal aan schoolzwemmen gedaan en is het bekende "baantjestrekken" nog altijd populair.

Een van de belangrijkste taken van de KNZB is het faciliteren van haar topzwemmers. Van geschikte trainingsaccommodaties tot en met het actief zijn op de grote eindtoernooien, EK, WK en Olympische Spelen. Topsport is gericht op presteren! Dit kan niet zonder het verbreden en beter maken van de groep sporters daaronder, Talentontwikkeling.
Het actieplan Zwemmen heeft daarom de volgende pijlers opgenomen voor TALENTONTWIKKELING:
*We willen zwemmers opleiden die rond hun 21e verjaardag in staat zijn aan te sluiten bij de mondiale top-8.
*We willen zwemmers opleiden in alle disciplines binnen het zwemmen, van 50m tot 10k en in alle slagen. In beginsel leiden we allround op en vervolgens maken we op basis van relevante informatie de juiste specialisatie keuzes.
*We willen in onze opleiding zowel de snelle als de minder snelle ontwikkelaars (we kunnen ons geen onontdekte talentvolle zwemmer veroorloven) een plek bieden om de mondiale top-8 te realiseren.
*Met onze identificatiemethodieken voor zwemmers tussen 12 en 15 jaar zijn wij in staat om de juiste sporters te detecteren, rekening houdend met o.a. vroeg- en laatbloeiers, mentale/sociale vaardigheden, geboortemaand en trainingsgeschiedenis.
*Onze talentcoaches hebben een scherpe focus op het einddoel (mondiale top-8) en weten iedere dag op passende wijze de sporters te begeleiden richting dit einddoel.
*Wij hanteren, met het oog op onze doelstelling, heldere instroom-, doorstroom- en uitstroomcriteria, die op de ontwikkeling van het individu zijn afgestemd.
*er zijn meerdere wegen naar de top. De KNZB bewandelt deze weg. Andere wegen respecteren wij, maar ondersteunen wij niet. Kwalificatie voor internationale toernooien staat open voor iedereen, ongeacht de gekozen route.

Kijk hier voor meer informatie over het talentontwikkelingsprogramma voor wedstrijd zwemmen & para-zwemmen.
REGELING VOOR TALENTVOLLE SPORTERS DIE OPGROEIEN IN ARMOEDE.
Sinds 2018 is via de "Talentvoorziening" een financiële bijdrage beschikbaar vanuit NOC*NSF of het Yvonne van Gennipfonds, voor talentvolle sporters die opgroeien in armoede.

*Onze topsportprogramma's stellen onze topzwemmers in staat mee te doen met de wereldtop. In alle facetten van de programma's kunnen we de vergelijking met de beste landen van de wereld doorstaan.
*Wij proberen onze tegenstanders te slim af te zijn door altijd te streven naar relevante innovaties.
*Onze topzwemmers nemen tijdens internationale toernooien aan een breed pallet aan zwemnummers deel.
*De coaches en experts die onze topsport- en talentontwikkelingsprogramma's leiden, behoren tot de besten van de wereld.
*Onze topsporters zijn inspiratiebronnen voor jeugdzwemmers en andere zwemliefhebbers. Zij zijn bereikbaar voor fans wanneer het kan.
*Middels aansprekende topwedstrijden als Swimcups en Worldcups, laten we het Nederlandse publiek kennis maken met topsport op het hoogste niveau.

Redactie
Deze beleidsplannen blinken uit in hoogdravend schrijven terwijl de werkelijkheid nauwelijks in de buurt van de genoemde uitgangspunten komt.
Vooral het gemis aan toetsingscriteria en toetsingsmomenten maken duidelijk dat hier sprake is van een papieren tijger ter bescherming van hen die op de belangrijke posities zitten en vooral moeten blijven zitten. Voor het merendeel van de huidige verantwoordelijken zijn de wetten:
"eindeloos omhoog blijven vallen" en "bij gebrek aan gewicht boven komen drijven" van toepassing.

Dat de consequenties van een gebrek aan of een onjuiste visie met het daarop gebaseerde beleid op de lange termijn kan leiden tot desastreuze ontwikkelingen maakt de huidige situatie van het Open Water Zwemmen duidelijk.
Enige tientallen jaren geleden zette die verandering in. Deze eens zo groeiende en bloeiende tak binnen de KNZB is om zeep geholpen. De deelnemers aantallen zijn schrikbarend teruggelopen. De belangstelling om evenementen te organiseren idem dito.
Rampzalig: tijdens het laatste ONK, op 6 en 7 juli 2024 in de Braakman en Sluis (Zeeuws Vlaanderen) stonden er maar liefst 40 nummers op het programma waarbij het merendeel ook nog eens was uitgesplitst in meerdere groeperingen. Belangstelling: nihil.
De afgelopen 20 - 25 jaar is hierover een aantal Columns verschenen met aan het eind van ieder zomer seizoen een compleet overzicht betreffende aantal evenementen, deelnemers aantallen, bijzondere momenten en.......altijd opnieuw de waarschuwing "er is een verkeerde weg gekozen".
Nu er ook in het zwembad Zwemmen nauwelijks nog belangstelling bestaat voor langere afstanden, dan zal Van Rouwendaal met recht "de laatste der Mohamikanen" worden genoemd.

Redactie
*We willen zwemmers opleiden in alle disciplines binnen het zwemmen, van 50m tot 10k en in alle slagen. In beginsel leiden we allround op en vervolgens maken we op basis van relevante informatie de juiste specialisatie keuzes."
Hier is geen enkele sprake van talentscouting nog opleiding richting mondiale top-8.

Zwembad Zwemmen:
-2 Zwemacademies (Amsterdam en Eindhoven)
-5 OC' s (Opleiding Centrum: Amsterdam, Eindhoven, Den Haag, Rotterdam en Drachten)
Deze OC' s worden gefaciliteerd met trainingsruimte (trainer / coaches en experts) en financieel.
Er kunnen vraagtekens worden geplaatst bij de spreiding over Nederland.
De sporters kunnen normaal voor hun eigen vereniging blijven uitkomen.
Met betrekking tot het Open Water Zwemmen is niets te vinden.

02 - 18-02-2024 WK Zwemmen Doha (Qatar). Score: 5 - 4 - 0 - 9 (4e plaats medailleklassement).
NOS Sport - Maandag 19 februari 2024, 14:49

Zwemploeg met succesvolste WK in 23 jaar 'op koers' voor Spelen in Parijs

Zwemcoaches Mark Faber en Patrick Pearson stonden op de slotdag van de wereldkampioenschappen trots naast het bad in het Aspire Dome in Doha, Qatar. Daar maakte hun zwemploeg afgelopen week het op een na beste WK voor Nederland ooit door.

De totale oogst van drie gouden en drie zilveren medailles bleef alleen achter bij de WK van 23 jaar geleden in Fukuoka (drie goud, vier zilver).

Ondanks de absentie van een flink aantal wereldtoppers die 'Doha' lieten schieten met het oog op 'Parijs', beloven de Nederlandse prestaties volgens de coaches veel goeds voor de Olympische Spelen van deze zomer.

"Op koers!" Vatte Faber acht WK-dagen samen.

Voor medailles lijkt Nederland niet meer afhankelijk van veelvoudig kampioenen als Ranomi Kromowidjojo en Inge de Bruijn. De ploeg waar Faber en Pearson mee naar de golfstaat reisden, toonde aan dat de zwemtop in Nederland breder is dan deze in lange tijd is geweest.

De 23-jarige Tes Schouten bewees in Doha de wereldtop te kunnen verslaan. Voor haar gouden medaille op de 200 meter schoolslag moest ze de Amerikaanse Kate Douglass voorblijven. Schouten opende op wereldrecordschema en liet de concurrentie op imponerende wijze achter zich.

"Tes was hier on fire", zei Faber over zijn pupil. "Die 200 meter was magistraal. Ik had gehoopt dat ze een mooie tijd zou zwemmen, maar ze maakte er echt een heel mooie tijd van. Met zo'n resultaat kom je ook ver op de Spelen."

Aan de tijd van Schouten, 2.19,81, kunnen maar weinig concurrenten tippen. "Alleen Tatjana Schoenmaker en Kate Douglass", was Faber stellig. "Waarschijnlijk de meiden waar Tes in Parijs mee zal moeten strijden, die laatste heeft ze nu alvast een keer verslagen."

Pearson was naar eigen zeggen "in extase" bij het zien van de gouden race van Marrit Steenbergen (24) op de 100 meter vrije slag. "Het was heel mooi om te zien. Ze zat vooraf al goed in de wedstrijd: ze was overtuigd en had er zin in."

Ook Pearson ziet internationaal maar weinig zwemsters die kunnen tippen aan de Nederlandse. "Er zijn er maar één of twee die dit kunnen. Een daarvan (Siobhan Haughey) heeft ze hier verslagen."

Steenbergen wordt sneller door extra investeringen in krachttraining. "Marrit is een uniek exemplaar: als zij sterker wordt, kan ze dat ook omzetten in het water", aldus Pearson. "Dat is niet voor iedereen weggelegd. En ze kan het nog wel wat opvoeren voor nog meer power."

Tot de laatste meters leek Caspar Corbau op weg naar goud op de 200 meter schoolslag, maar toen snelde de Chinees Zhihao Dong nog voorbij de 22-jarige Amerikaanse Nederlander.

Toch is Faber zeer content over de prestaties van Corbeau. "Vorig jaar werd hij vijfde op de WK, nu tweede. Hij ontwikkelt zich als atleet en heeft vorig jaar de definitieve overstap gemaakt van Amerika naar Amsterdam, die stabiele basis doet hem goed."

Corbeaus trainingsmaatje Arno Kamminga (28) kwam in Doha niet helemaal uit de verf. Faber: "Arno heeft misschien minder gescoord dan we van hem gewend zijn. Maar hij had ook pech. En toch, met zijn tijd uit de halve finale, was een medaille mogelijk."

Kamminga zei, na een vijfde plaats op de 100 meter schoolslag en plek zeven na een sterke start op de dubbele afstand, terug naar de tekentafel te moeten.

"We moeten goed kijken waar de dingetjes zitten die hem parten hebben gespeeld", reageerde Faber. "Maar het is niet zo dramatisch als het qua resultaten lijkt. Ik zie genoeg goede dingen."

"Hij was helemaal kapot", vertelde Pearson over Nyls Korstanje, die de finale 200 meter vlinder misliep en op de 100 meter net naast de medailles greep. De 25-jarige zwemmer kwam niet goed uit in de laatste meters. Zijn coach was desondanks trots op zijn race.

"Waar hij tijdens eerdere toernooien vaak net iets minder ging zwemmen, heeft hij nu zijn beste race in de finale neergezet. Dat biedt perspectief voor de zomer: op het moment dat het gevraagd wordt, kan hij leveren."

Diepe teleurstelling bij Korstanje: 'Ik kwam nét niet goed uit'
Korstanje ziet goud in laatste meters 100 meter vlinder verdampen

"Iedereen zat tegen zijn beste niveau aan", zag Pearson, die het WK als meetmoment en "goede training richting de zomer" ziet.

De estafetteteams zijn belangrijk voor het succes van de hele ploeg. Pearson: "Het estafetteteam is een springplank en een impuls voor hun individuele succes in de toekomst."

Resultaten medaillekandidaten Spelen Parijs in relatie tot het WK Doha eerder dit jaar.

WK Doha zwart, OS Parijs rood, vrouwen

WK Doha zwart, OS Parijs rood, mannen

WK Doha zwart, OS Parijs rood, estafettes

Zelden hebben trainer / coaches zo'n onjuiste waardering gemaakt van de "successen" in Doha en hun vooruitblik op de Spelen in Parijs.
Steeds weer opnieuw "terug naar de tekentafel" duidt op een gebrek aan realiteitszin.
Parijs: 0 - 0 - 2 - 2 (16e plaats medailleklassement). 3* NR, 2* een minimaal PR. Vrijwel iedereen ver tot heel ver verwijderd van het PR. "Zwemploeg met succesvolste WK in 23 jaar "op koers" voor Spelen in Parijs".
Conclusie1: de verantwoordelijke trainer / coaches hebben de plank / planning volledig misgeslagen.
Conclusie2: ongetwijfeld gaat de KNZB op dezelfde weg met dezelfde trainer / coaches door.
Conclusie3: Nederland zal in het Zwemmen altijd wel uitschieters en medaillewinnaars hebben doch dit komt niet voort uit een structurele aanpak en is zeker alle financiële investeringen niet meer waard.
Advies: benoem een werkgroep van jong / oud, voor / tegen, allround / gespecialiseerd, behoudend / vooruitstrevend en laat deze in de geest van het Roeien een visie ontwikkelen en daarop een beleid uitstippelen dat de teloorgang tot staan kan brengen en de weg omhoog weer kan worden ingeslagen.
Misschien kan Jacco Verhaeren hierin een belangrijke rol gaan spelen.

Dank: informatie KNZB, Zwemkroniek, NOC/NSF en een aantal artikels van de NOS.

Nieuwe column    <    Overzicht    >    Oude column