VERLEDEN, HEDEN EN TOEKOMST: ATLETIEK

2024-08-22, door: George Sieverding

Nieuwe column    <    Overzicht    >    Oude column

Was de inkijk bij het Judo ronduit bedroevend, bij het Roeien was het precies het tegenovergestelde.
Ditmaal komt de Atletiek aan de orde, ook wel de moeder der sporten genoemd.
Na de Atletiek volgen: Zwemmen, Wielrennen en Hockey.

Atletiek

Sedert 1896 (Athene) Olympisch mannen. In 1928 (Amsterdam) vrouwen.
12 onderdelen staan sinds 1896 op het programma:
100 - 400 - 800 - 1500 - 110 horden - hinkstap springen - hoogspringen - polsstok hoogspringen - verspringen - discuswerpen - kogelstoten en de marathon.
1896 - 2024: G 10 - Z 9 - B 12 - Totaal 31 medailles.

1948: Fanny Blankers-Koen 100 - 200 - 80 horden en 4*100
1984: Ria Stalman discuswerpen
1992: Ellen van Langen 800
2021: Sifan Hassan 5.000 en 10.000
2024: 4*400 mixed en Sifan Hassan marathon
2024: 2 - 1 - 3 - 6 - (4e medailleklassement)

Atletiek is samen met zwemmen de oudste sport ter wereld.
We weten dat Kretenzers (de bewoners van Kreta) al rond 1500 voor Christus aan Atletiek deden.
Ook is de sport sterk verbonden aan de oude Griekse klassieke Olympische Spelen, die vanaf 776 voor Christus elke vier jaar gehouden werden.
Tijdens de eerste editie van de Moderne Olympische Spelen in 1896 (Athene) was de Atletiek de grootste en belangrijkste discipline.

In Nederland is Pim Mulier (1865-1954), de grote animator.
1886: 1e officiële Atletiek wedstrijd achter het Rijksmuseum. Deelname: Engeland - België en Nederland.
1891: onder leiding van Mulier de oprichting van de NV&AB (Voetbal- en Atletiek Bond).
1896: oprichting NAB (Nederlandse Atletiek Bond).
1901: omvorming tot N.A.U. (Nederlandse Atletiek Unie).
1926: de N.A.U. verkreeg het predicaat Koninklijk en werd vanaf dan K.N.A.U..
2007: ontstond de roepnaam Atletiekunie, gevestigd op Papendal.

1895: Pro Patria (Rotterdam), de eerste Atletiekvereniging.
1967: Pro Patria en ALO Combinatie vormden samen PAC, de oudste Atletiekvereniging van Nederland.
2019: aantal aangesloten verenigingen 379 en het aantal aangesloten leden 131.379 (9e Sportbond).

Waar het Roeien overduidelijk als elitesport kan worden aangeduid, is dit voor de Atletiek precies het tegenover gestelde. Uiteraard is en blijft het voetballen volkssport nummer één, doch daarna volgt de Atletiek.

Naast de aangesloten leden via de Atletiekverenigingen doen mensen massaal mee aan bos- veld- strandlopen, van kort tot superlang op de weg, of gaan met enige regelmaat gewoon individueel of in groepsverband trimmen. Trimmen is uitermate goed voor de conditie. Stapsgewijze de conditie opbouwen / verbeteren.

In 1996 vond er een opvallende wijziging in de structuur van de KNAU plaats. Het systeem van de 5 districten werd vervangen door 24 regio' s met als verklaring: "met deze reorganisatie is een platte organisatie ontstaan met korte lijnen tussen bestuur - bondsbureau en verenigingen.

De successen hebben, in tegenstelling tot andere succesvolle sporten, niet geleid tot substantiële verhogingen van het ledenbestand. Sterker nog, er is sprake van een opvallend dalende lijn. Hierbij de cijfers van 2013-2022:

Na het enorme verlies halverwege het vorige decennium, lijkt het nu te stabiliseren. De cijfers over 2023 en vooral 2024 moeten uiteraard nog volgen.
Mogelijk dat de resultaten van Sifan Hassan en Femke Bol hierop een positieve invloed hebben.

Ook financieel wordt gewerkt aan een opzet zoals:
Rabobank / wielrennen en Aegon / schaatsen.
Met een financieel budget van 7 miljoen euro is de Atletiekunie financieel de 12e Bond van het land.
Naast de contributie inkomsten zijn er 4 hoofd sponsoren, 8 leveranciers, 2 media partners, 2 maatschappelijke partners en is er nog 1 partner.

TeamNL (CTO Papendal)
RTC (10*)
CTS GROUP (Talentencentrum)

Atletiekunie:
"Topsport
Wij focussen ons op het samenbrengen van de beste atleten met de beste coaches in het beste programma.

Het Olympisch Trainingscentrum voor Atletiek op CTO Papendal is de uitvalsbasis voor de ambitie om duurzame, mondiaal toonaangevende atletiekprogramma's te realiseren. Daarmee bieden wij de randvoorwaarden voor atleten om te presteren tussen de besten van de wereld. Leidend daarin is het talent van de atleet. Dat wil niet alleen zeggen dat de atleten getalenteerd moeten zijn maar bovenal dat het talent letterlijk eigendom is van de atleet en niet van de coach, de vereniging of de bond. Een atleet moet, ongeacht leeftijd en niveau, vrij zijn in de keuze van coach, trainingsprogramma en locatie. Alleen dan kan hij de optimale route naar de top bewandelen. Bij zeer jonge atleten nemen de ouders deze rol voor hun rekening."

EK: 3 - 4 - 5 - 12 (6e), begin juni 2024.
OS: 2 - 1 - 3 - 6 (4e medailleklassement), juli / augustus 2024.
Ondanks de successen: opvallend het grote ledenverlies in de laatste 10 jaar (zie Beleid).

In de Columns "DayByDay" is veel geschreven over de bijzondere prestaties. Hierbij toch extra aandacht voor een drietal Atletiekgeschiedenis momenten.
Het begon allemaal met de 4*400 mixed. De ploeg was goed geprepareerd en voor de eerste drie was het duidelijk: breng Bol in een kansrijke positie voor de medailles. Dat lukte maar het werd meer. Dankzij een geweldige laatste 100 werd het goud. Een eerste opsteker voor Atletiek minnend Nederland.
De "afknapper" van Bol op de 400 horden kwam voort uit:
-de opgebouwde druk door alle verwachtingen, ook bij haar zelf;
-een verkeerde wedstrijd strategie.
Met moeite werd het brons veilig gesteld. Ondanks het brons werd het gevoeld als een teleurstelling.
De marathon overwinning van Hassan bracht heel Nederland in extase. Ondanks het vroege tijdstip
zat iedereen klaar om mee te genieten van de afronding van een vrijwel onmogelijke week. Naarmate de kilometers verstreken werd het duidelijk dat Hassan kanshebber zou zijn. Tijdens de laatste twee kilometer kon bijna niemand meer rustig blijven en na haar fabuleuze eindsprint, beloond met goud, gedroeg heel Nederland zich als winnaar.

Redactie
1.de mooie klassering van het EK komt voort uit de beperkte deelname van een aantal toplanden;
2.de Nederlandse atleten scoorden nog niet optimaal. De piek lag op Parijs.
Het EK was dan wel "gedevalueerd", toch leek het erop dat een aantal atleten en een deel van de media toch de "normale waarde" aan het EK plakten. Door die resultaten namen de verwachtingen voor Parijs toe.

Is het wel verstandig om aan dat soort kampioenschappen deel te nemen? Mogelijk dat coaches en beleidsmakers het vaak zinvol vinden om wedstrijdritme op te doen en / of om het vertrouwen op te bouwen. Voor wie geldt deelname is nuttig, voor wie niet? Sydney McCLaughlin-Levrone doet het liefst zo min mogelijk wedstrijden. De druk op Bol werd echter alleen maar groter door alle goede resultaten. McCLauglin-Levrone bepaalde het helemaal zelf, de vraag is of de Nederlandse atleten hierin zeggespraak hebben.
3.in Parijs was de score redelijk eenzijdig. Het succes was voornamelijk te danken aan de vrouwen;
4.in Parijs bleef een belangrijk deel onder de maat, zie de werpnummers;
5.eigenlijk is de score van TeamNL geheel te danken aan Sifan Hassan en Femke Bol. Een akelige gedachte.

Dank: informatie Atletiekunie, NOC/NSF en een aantal artikels van de NOS.

Nieuwe column    <    Overzicht    >    Oude column