VERLEDEN, HEDEN EN TOEKOMST:
ZWEMMEN (2)
2024-08-29, door: George Sieverding
Nieuwe column < Overzicht > Oude column
Na het spraakmakende eerste deel over Zwemmen, nu verder met het tweede deel dat het Waterpolo, Synchroon Zwemmen en Schoonspringen onder de loep zal nemen.
Mogelijk dat het Wielrennen (eveneens 1 en 2) en het Hockey even plaats dienen te maken voor de Olympische Para Spelen'
Waterpolo
Nederland heeft in de discipline Waterpolo een lange en bijzondere geschiedenis.
Mannen
De mannen hebben tot tweemaal toe brons gescoord op de Olympische Spelen (1948 Londen en 1976 Montreal). "Dramatisch" was de gebeurtenis in 1952 (Helsinki).
"Nederland is favoriet bij het mannen waterpolo, de Nederlanders winnen met 3-2 van Joegoslavië in de voorronde. De Joegoslaven dienen echter protest in, dit wordt gehonoreerd en de wedstrijd moet worden overgespeeld. Nederland 2-1 verlies en uitschakeling".
OS: 1900 - 2024. 1952 en 1976 Brons
WK: 1973 - 2024. Geen medailles
EK: 1926 - 2024. 1950 Goud en 1938 Brons. 1 - 0 - 1 - 2
Vrouwen
DE doorbraak van het Waterpolo voor vrouwen geschiedde in de jaren tachtig van de vorige eeuw.
Vanaf 1985 werden er Europese Kampioenschappen georganiseerd en in 1986 volgde het eerste Wereld Kampioenschap. In 2000 (Sydney) volgde het eerste Olympische toernooi.
OS: 2000 - 2024. 2008 Goud en 2024 Brons
WK: 1986 - 2024. 1991 en 2023 Goud, 1986 - 1994 - 1998 - 2015 Zilver, 2022 Brons. 2 - 4 - 1 - 7
EK: 1985 - 2024. 6 - 4 - 3 - 13
Geschiedenis
Mannen
Vanaf het seizoen 1900-1901 werd het Kampioenschap van Nederland georganiseerd. De eerste vereniging die deze titel behaalde was het Haarlemse H.V.G.B..
Nadien namen de Amsterdamse verenigingen D.J.K. en 't Y het heft in handen.
Direct na de Tweede Wereldoorlog kwam kort Den Haag (Zian en H.Z&P.C.) in beeld.
De meest succesvolle verenigingen van de laatste jaren: A.Z.C. (Alphen), A.Z.P.C. (Amersfoort) en Polar Bears (Ede).
t Y is met 27 titels nog altijd de meeste succesvolle vereniging.
Vrouwen
Het eerste Kampioenschap bij de vrouwen werd gewonnen door H.D.Z. in het seizoen 1919-1920.
In de periode tot de Tweede Wereldoorlog zegevierde H.Z.&P.C. 10 keer.
De Robben (later HZC De Robben) werden tussen 1945-1946 en 1974-1975 28 keer Kampioen.
De laatste jaren domineren Nereus (nu De Zaan), GZC Donk, Polar Bears en het Ravijn de competitie.
In het seizoen 2023-2024 was De Zaan de meest succesvolle club. Zowel bij de vrouwen als de mannen werd de dubbel (Nationale titel en Beker) binnen gehaald.
Beleid (zie beleidsplannen KNZB) & Organisatie
Nederland heeft een van de grootste waterpolocompetities ter wereld, dankzij de talrijke recreatieve teams. In de meeste landen wordt vooral op het hoogste niveau gespeeld in slechts een paar klassen, maar in Nederland wordt de sport ook door veel amateurs beoefend.
De bondscompetitie vormt de top van de totale opzet. Sedert het seizoen 2013/2014 is de naam van de hoofdklasse veranderd naar Eredivisie.
TALENTONTWIKKELING
Het talentontwikkelingsprogramma van de KNZB omvat een brede laag binnen het Waterpolo waarin de sporters worden begeleid om het beste uit zichzelf te halen. Dat begint bij de vereniging en loopt via het RTC en / of KNZB+ programma door tot en met de Nationale selecties en de Waterpolo Academie in Eindhoven. Na dit traject stroomt de sporter door naar het topsportprogramma in Zeist onder leiding van de Bondscoaches senioren.
KNZB PROGRAMMA WATERPOLO 2024-2025
Het KNZB+ programma stimuleert de ontwikkeling van talentvolle en ambitieuze spelers en speelsters op positieve wijze. In het KNZB+ programma gaat het om scouting en talentherkenning voor sporters uit de jaargangen 2009, 2010, 2011 en 2012. Het is de eerste opstap richting Nationale selecties.
Komend seizoen start met drie KNZB+ activiteiten in Zeist. Na deze drie activiteiten worden de Nationale selecties 2025 (jongens en meisjes) samengesteld voor de jaargangen 2009 en 2010. Zij gaan zich vanaf dat moment voorbereiden op het eindtoernooi in de zomer en wekelijks in Zeist trainen.
Voor de jaargangen 2011 en 2012 wordt de KNZB+ trainingsgroep geformeerd. Deze sporters hebben van januari tot mei maandelijks een activiteit in Zeist. Mogelijk worden hier nog sporters uit de jaargang 2010 aan toegevoegd.
Redactie: in Zeist weet niemand hier iets van! Toch wordt het op de officiële KNZB website genoemd!
Daarnaast is de Bondscoach beschikbaar als adviseur voor jou als sporter en voor jouw coach (RTC of club). Je kan contact met hem of haar opnemen om te praten over je ontwikkeling en je programma.
Voor sporters uit de jaargangen 2007 en 2008 is geen specifiek KNZB+ programma dit seizoen. Is er in jouw vereniging een sporter met potentie die nog niet bekend is bij de Bondscoach? Coaches die graag een sporter uit deze leeftijdsgroep willen voordragen kunnen contact opnemen met Arjan Vos. Er worden dan individuele afspraken gemaakt. Doe dit zo vroeg mogelijk in het seizoen, bij voorkeur in de periode september tot en met november. Vanaf december worden namelijk de selecties gevormd en gaan de teams in voorbereiding op kwalificatie- en eindtoernooien.
Redactie: Arjan Vos, zie onder!
Uitgenodigde sporters KNZB+ programma 2024-2025
TALENTSTATUSSEN & TALENTPROFIEL
Regionale Waterpolo Scholen (RWPS): een twaalftal verdeeld over Nederland, redelijke spreiding
Regionale Trainingscentrum Waterpolo (RTC): 6 - 8 erkende RTC' s, een matige spreiding
Waterpolo Academy: 1 in Eindhoven
Nationale Jeugdselecties: in jaarlijks verspringende leeftijden, meestal van 2 jaargangen
Regeling voor Talentvolle sporters die opgroeien in armoede
Sinds 2018 is via de "Talentvoorziening" een financiële bijdrage beschikbaar vanuit NOC*NSF of het Yvonne van Gennipfonds voor talentvolle sporters die opgroeien in armoede.
De Talentvoorziening is een bijdrage voor de kosten van jouw topsportcarrière zoals contributie (o.a. CTO huur), materiaal en reiskosten. Voor een sporter met een IT-status is een bedrag van maximaal € 4.000 per jaar beschikbaar. Voor een sporter met een NT-, of Belofte-status is dit maximaal € 2.000 per jaar. Zonder status kom je niet in aanmerking.
Redactie: net als bij het onderdeel zwemmen blinken deze plannen uit in hoogdravend schrijven waaraan, in tegenstelling tot het zwemmen, moet worden toegevoegd dat er een zichtbaar totaal gemis aan structuur valt waar te nemen waarbij de Bondscoaches niets van deze Beleidsplannen en de Organisatie in praktijk weten te brengen. Ook hier valt het gemis aan toetsingscriteria en toetsingsmomenten op. Vanaf de top naar beneden is het een organisatie die het predicaat topsport onwaardig is. Gestructureerde successen? Neem dan kennis van de ontwikkelingen in Zeist over een periode van minimaal 20 jaar!
Oorzaken: gebrek aan ambitie en deskundigheid. Geen herkenbare trainingsopbouw. Gemakkelijk en bovendien onverantwoord afzeggen van Centrale Trainingen. Tenslotte het invoeren van Crowdfunding. Ronduit schandalig en absoluut niet noodzakelijk. Dit is absoluut niet noodzakelijk, er zijn voldoende activiteiten die voldoende middelen generen. De hierboven genoemde Arjan Vos is hiervan op de hoogte! Voorwaarde: bereid zijn om te werken!
Redactie: de verwachtingen voor Parijs waren mogelijk iets te hoog. Toch is het behalen van het Brons een goede prestatie en rechtvaardigt de NOC*NSF status.
Synchroon Zwemmen
Geschiedenis
Van "Trick Zwemmen via Figuur Zwemmen* naar Kunstzwemmen, vervolgens Synchroonzwemmen en tenslotte de huidige benaming Artistiek Zwemmen vanaf 2017.
Eind negentiende eeuw werd het zogenaamde "Trick Zwemmen" in de Verenigde Staten geïntroduceerd. Aanvankelijk Salto's, Pirouettes en geleidelijk gezamenlijk figuren uitbeelden. Grote bekendheid en enige mate van populariteit bereikte het "Trick Zwemmen" tijdens de Wereld Tentoonstelling van 1934 in Chicago.
*Ook de naam Waterballet werd in die periode veel gebruikt.
Internationaal werd de sport in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw.
Nederlandse successen
EK: 1974-2024. 1* Goud 1977 en 2* Goud 2024.
WK: 1973-2024. 1* Zilver 2024.
OS: 1984-2024. 1* Brons 2024.
Het eerste Nederlands Kampioenschap (NK) Kunstzwemmen werd in 1960 georganiseerd in Zwolle. De Amsterdamse vereniging "Zwemvereniging Admiraal de Ruyter" (ZAR) zegevierde op alle onderdelen met als absolute sterren Hetty Balkenende*¹ *² en Nienke te Riet.
*¹Tijdens het officieuze EK Kunstzwemmen in 1963: 3* Goud.
*²Balkenende was tevens een succesvol wedstrijdzwemster. Zilver met de 4*100 vrij op het EK 1954. Wereldrecord 4*100 wisselslag 1955. NK Winnares 100 en 400 vrij in 1955.
Het Brons 2024 (Parijs) werd de eerste Olympische medaille Synchroonzwemmen. De tweelingzussen Noortje en Bregje de Brouwer zorgden voor deze unieke prestatie. "Opvallend" dat in de Olympische finale maar liefst vijf tweelingen deelnamen.
Opzet Competitie
Een competitie bestaat uit twee delen: figuren en routines. Bij figuren worden vier figuren uitgevoerd voor een jury van zes leden. Hierbij zijn twee figuren verplicht op elke wedstrijd uit te voeren en twee figuren verschillen van wedstrijd tot wedstrijd. Enkele voorbeelden van namen van figuren zijn: eiffeltower, swordfish, Heron en Ariana. Per categorie verschillen de figuren. Het is aangepast op moeilijkheidsgraad.
Bij routines zijn er verschillende disciplines: solo, duet, team en combo. Een team bestaat uit acht zwemmers. Een combo bestaat uit 8 à 10 zwemmers. De routine is op muziek en de duur van de routine hangt af van de categorie waarin men zit.
Bij een duet mag op voorhand een reserve worden aangewezen, bij het team twee. Bij ziekte, op vertoon van een geldig doktersattest, neemt deze de plaats(en) over van de zieke(n). Indien het team alsnog personen tekortkomt, krijgt het een puntenaftrek.
In dit decennium zijn ACZ (Capelle aan de IJssel) en ZPCH (Hoofddorp) de toonaangevende verenigingen.
Soorten uitvoering
Er zijn verschillende soorten uitvoeringen (uitvoering = kühr): solo, duet, team en combo/combi. De masters hebben soms ook nog trio's maar dit is geen officiële uitvoering. Het kan zijn dat dit in de toekomst wel wordt uitgebreid. Solo doet iemand alleen, duet is met twee personen (met soms één reserve), team is met maximaal 8 personen (en eventueel tot 2 reserves). Wanneer een team met minder dan 8 personen zwemt, dan wordt er telkens een half punt afgetrokken per persoon die ontbreekt. De vrije combinatie bestaat uit maximaal 10 deelne(e)m(st)ers die een combinatie maken van de onderdelen (solo's, duetten, trio's en teams) Ten minste 2 onderdelen moeten uit minder dan 3 deelnemers bestaan en ten minste 2 delen moeten uit 4 tot 10 deelnemers bestaan. De start van het eerste gedeelte mag op de kant of in het water beginnen. Alle verdere delen moeten in het water starten. Een nieuw deel begint waar het vorige deel is geëindigd.
Beleid (zie beleidsplannen KNZB) & Organisatie
Een van de belangrijkste taken van de KNZB is het faciliteren van haar top synchroon zwemsters. Van geschikte trainingsaccommodaties tot en met het actief zijn op grote toernooien, EK, WK en OS. Topsport gericht op presteren! Dit kan niet zonder het verbreden en beter van de groep sporters daaronder, Talentontwikkeling.
*We willen synchroon zwemsters opleiden die rond hun 18e verjaardag in staat zijn aan te sluiten bij de mondiale top-10.
*We leiden synchroon zwemsters op in de discipline duetten.
*We willen in onze opleiding zowel sporters potentieel hebben om de mondiale top bereiken. Dit wordt niet alleen bepaald op basis van resultaten. Er wordt gekeken naar lichaamsbouw, bewegingen (snelheid, amplitude) en flexibiliteit.
*Onze coaches hebben een scherpe focus op het einddoel (mondiale top-10).
Redactie: rond 18 jaar aansluiting lijkt vrijwel onmogelijk. Bovendien is de vraag "waarom alleen duetten". Misschien ligt het antwoord in het huidige succes en dan is het beleidsmatig een zeer slechte aanpak.
Topsport
*Onze topsportprogramma's stellen onze top synchroon zwemsters in staat om deel te nemen aan mondiale wedstrijden op het onderdeel duetten. *De Bondscoach die onze topsport- en talentontwikkeling programma's leiden, behoort tot de beste van de wereld. *Onze topsporters zijn inspiratiebronnen voor jeugdige synchroon zwemsters en andere synchroon liefhebbers. Zij zijn bereikbaar voor fans wanneer het kan.
Redactie: bij het klakkeloos kopiëren van teksten bestaat de kans dat er fouten ontstaan (zie *2).
De KNZB heeft een High Performance Centrum voor de toppers waar ook het Opleidingsteam traint.
HPC
Senioren
Junioren
Talententeam
Opleidingsteam
Trainingen
*Het senioren duet heeft een fulltime trainingsprogramma. De junioren-, talent- en opleidingssporters hebben een parttime trainingsprogramma.
*Alle centrale trainingen van de Nationale Selectie vinden plaats in het Sportcomplex Koning Willem Alexander (SKWA) in Hoofddorp (Bennebroekerweg 800).
*alle land- en krachttrainingen vinden plaats onder leiding van Fysio Cura welke ook gehuisvest is in het SKWA. Cura begeleidt onze sporters ook op medisch vlak.
Redactie: alle beschikbare informatie dateert van 12-02-2023!
Uiteraard ontbreekt ook hier niet de regeling voor talentvolle sporters die in armoede opgroeien!
Redactie: de zusjes De Brouwer hebben een unieke medaille gehaald. De keuze voor Hoofddorp als centrum is logisch, maar hindert dat niet het ondersteunen van de allerjongsten, als ze elders wonen?
Advies: voorkom op jonge leeftijd het verhuizen naar gastgezinnen (zie de ervaringen in het turnen).
Schoonspringen (plank en toren)
Geschiedenis
In 1840 richtte een Duitse zwemvereniging het onderdeel Waterspringen op.
Eerste NK' s in Nederland:
1908: 3 meter
1954: 1 meter
1987: Toren (10 meter)
Internationaal werd het al snel een sport van aanzien.
OS1904 (St-Louis)
EK 1926 (Boedapest)
WK 1973 (Belgrado)
Nederlandse successen
EK: 1926-2024.
WK: 1991-2024. 1991 1* Goud Edwin Jongejans
OS: 1904-2024.
Onderdelen
1.Plankspringen (1 en 3 meter)
2.Torenspringen (5, 7½ en 10 meter)
Disciplines
Vrouwen
Mannen
Synchroon
Gemengd
Uitvoeringswijze
Richtingen bij het Schoonspringen
Bij het schoonspringen kan in verschillende richtingen gesprongen worden, namelijk voorwaarts, achterwaarts, binnenwaarts en contra. Bij binnenwaarts sta je achterstevoren op de punt van de plank, en draai je voorover. Bij contra spring je naar voren en draai je achterover. De sprongen worden aangegeven met codes. Hieronder staat een korte uitleg over die codes.
Het eerste getal geeft de richting aan waarin de sprong gesprongen wordt:
* 1=voorwaarts
* 2=achterwaarts
* 3=contra
* 4=binnenwaarts
* 5=schroef
* 6=handstand
Het middelste cijfer geeft aan of er een zweefmoment in zit, waarin ten minste een halve salto gezweefd moet worden. Het laatste cijfer geeft het aantal halve salto's aan. Vanuit handstand kun je voorwaartse, achterwaartse en contrasprongen maken, eventueel gecombineerd met schroeven. Bij schroefsprongen is het tweede cijfer voor de afzetrichting en het laatste cijfer telt voor het aantal halve schroeven. De schroefsprong-codes bestaan dus uit 4 cijfers, alle andere uit 3.
De houdingen van een sprong worden weergegeven met letters:
* A=gestrekt
* B=gehoekt
* C=gehurkt
* D=vrije houding
Een voorbeeld van een code is 102 C:
* het eerste cijfer betekent voorwaartse richting
* het tweede cijfer betekent dat er geen zweefmoment in zit
* het derde cijfer betekent dat er twee halve salto's worden gemaakt
* de letter C betekent dat de sprong gehurkt wordt uitgevoerd.
Het is dus 1 salto voorover gehurkt.
Er is bij elke sprong sprake van moeilijkheidsfactor. Hoe moeilijker de sprong is hoe hoger de moeilijkheidsfactor. Het totaal aantal punten dat de juryleden je geven per sprong wordt vermenigvuldigd met de moeilijkheidsfactor. Bijvoorbeeld als je anderhalve salto voorover gehurkt maakt (103c) is de moeilijkheidsfactor 1.6.
Beleid (zie beleidsplannen KNZB) & Organisatie
Topsport
Binnen Topsport Schoonspringen kent de KNZB de volgende opbouw in programma's van talentontwikkeling naar topsport:
*KNZB+
*Opleidingscentrum (OC)
*High Performance Centrum (HPC)
Deze drie KNZB programma's zijn gevestigd in het Pieter van den Hoogenband zwemstadion in Eindhoven en zijn verbonden aan Brabant sport.
Redactie: alle beschikbare informatie dateert van februari 2023! Uiteraard ontbreekt ook hier niet de regeling voor talentvolle sporters die in armoede opgroeien!
Redactie: Else Praasterink heeft finale gesprongen. Maar ze traint in de USA. Is dit een stap naar structureel succes of moeten we haar niet meerekenen als Nederlands succes (zie Sharon van Rouwendaal)?
Dank: informatie KNZB, Zwemkroniek, NOC/NSF en een aantal artikels van de NOS.
Nieuwe column < Overzicht > Oude column
|
