GeorgeSports - Wedstrijden 6: Waanzin!

De laatste aflevering betrof een gezin waarvan moeder Marianneke nogal in het “zonnetje” stond. Een aantal reacties hierop was duidelijk: “het zijn niet altijd de moeders” of “schrijf nou eens wat meer over jongens en hun vaders”, om er zo maar een paar te verwoorden. Nogmaals voor alle duidelijkheid: de namen komen voort uit een grote duim, doch de beschreven gebeurtenissen uit een lange reeks ervaringen en de herkenning blijkt algemeen te zijn!
In dit artikel gaat het om te grote druk bij te jonge kinderen.

Jaarlijks wordt de CITO toets georganiseerd om ouders en kinderen goed te kunnen informeren over de vervolg schoolkeuze. Deze toets is in een paar jaar uitgegroeid tot een gebeurtenis van nationaal belang. Scholen blijken maanden te besteden aan het voorbereiden van de kinderen hierop. Ouders downloaden op het internet “trainingsprogramma’s”. Zelfs de TV besteedt ongekend veel aandacht voor, tijdens en na deze toets, zelfs aan de randverschijnselen.
Doel: het kunnen geven van goed onderbouwde adviezen. De werkelijkheid: najagen van prestaties.

In de jaarlijks terugkerende reeks van Speedo wedstrijden, wedstrijden voor de allerjongste zwemjeugd, lag het accent aanvankelijk op het verkrijgen van een grote instroom jeugdige sporters, waarbij het accent diende te liggen op het aanleren van de technieken. Korte tijd later kwamen als vervolg op deze reeks de Kring Speedo Finales, de landelijke Speedo Finales, Speedo revanche wedstrijden enzovoort, enzovoort.
Doel: toename van het aantal jeugdige sporters, waarbij het accent dient te liggen op techniek verbetering. Werkelijkheid: najagen van prestaties.

Deze beide voorbeelden, uiteraard zorgvuldig gekozen uit een onvoorstelbaar groot aantal, maken duidelijk dat er iets volledig fout dreigt te gaan in de begeleiding van jonge mensen.
Uiteraard behoren jonge mensen goed te worden voorbereid op het leven als volwassenen, doch wat heet goed voorbereid?
Het onvoorstelbaar op- en najagen van resultaten op jonge leeftijd, of wordt ± 12 jaar al niet meer als de leeftijd van een kind beschouwd (?), werkt op termijn vrijwel altijd averechts.

De GGD organiseert cursussen voor ouders. Het RIAGG wordt overspoeld. Docenten, leerkrachten, begeleiders kunnen nauwelijks het aanbod aan. Overal dient hulp te worden verleend.
Hulp aan ouders. Hulp aan kinderen. Zelfs hulp aan de mensen die helpen. Oorzaak? De maatschappelijk veroorzaakte tegenstrijdigheid tussen enerzijds het rustig en geleidelijk laten gedijen van een kind, anderzijds de roep om prestaties. Op zich is er niets mis tegen het leveren van een prestatie, behalve als het ten koste gaat van primaire doelen.

Het primaire doel van ouders, docenten, leerkrachten en begeleiders is het brengen van jonge mensen naar evenwichtige en goed functionerende volwassenen.
School en sport zijn daarbij middelen om dit doel te realiseren. Niets meer en niets minder. Zowel op school als in een vereniging dient te worden gekozen voor een lange termijn visie die uiteindelijk dient te leiden tot een optimaal rendement in de geest van het primaire doel.
Uiteraard ontwikkelen er geleidelijk aan ook secundaire doelen, gebaseerd op de ontwikkeling van de individuele capaciteit.

Bij de ontwikkeling van de individuele capaciteit moet bovendien nog rekening worden gehouden met de snelheid hiervan. Ieder mens, vooral een jong kind, heeft een eigen tempo. Het verschil in groei maakt dit overduidelijk. Deze kennis dient het besef te stimuleren “geef een jong mens de tijd”.
Vanuit dit principe zal een jong mens een grotere kans hebben om optimaal te renderen, dan in beide voorbeelden. In het bezit van deze kennis dienen de opzet en benadering van de CITO toets en de SPEEDO wedstrijden opnieuw te worden bezien.

Scoren door lang, zorgvuldig, “goed begeleid” en soms zelfs meer dan dat, voor te bereiden op een prestatie past nog niet bij jonge kinderen. Het resultaat dient spontaan te worden gerealiseerd door het VERMOGEN van het kind om zijn / haar CAPACITEIT te benutten. Het VERMOGEN te veel onder druk zetten betekent “succes op korte termijn”, met als uiteindelijk resultaat: een steeds hoger percentage drop outs.

In de praktijk betekent dit onder andere een complete herziening, respectievelijke benadering, van de CITO toets en de opzet van het SPEEDO zwemmen. Het aanleren van vaardigheden, het geven van vertrouwen, het ontwikkelen van zelfvertrouwen, dienen aan de basis te staan. Een kind hoort niet gebukt te gaan onder de spanning van een CITO toets of een SPEEDO wedstrijd. Het behoort ontspannen dit “toetsingscriterium” te nemen in de wetenschap dat zijn / haar leven hiervan niet afhangt. Helaas kijken tegenwoordig al veel te veel jonge kinderen somber en gedragen zich gestresst. De druk om al jong te moeten presteren is lang niet voor een ieder weggelegd.

Presteren mag nooit een indoctrinatie zijn. Presteren dient voort te komen vanuit een intrinsieke motivatie. Presteren is niet vies, doch er dienen grote en veel vraagtekens te worden geplaatst indien dit wordt opgelegd om andere doelen te dienen zoals de naam van de school, het gezicht van de ouders, de plaats op de ranglijst van de sportvereniging.

“Mijn kind gaat naar het gymnasium en vrijwel zeker nadien naar de universiteit, net als wij vroeger. Ook met het zwemmen gaat het fantastisch. In de planning staan eerst de Speedo Finales, vervolgens de NK en vermoedelijk wordt het wel een topper, om nog maar niet te spreken van het ongelooflijke tekentalent en muzikale aanleg. Onze Harry is boven gemiddeld begaafd”.
Arme Harry. Hij heeft echter nauwelijks vriendjes. Komt veel te oud en te wijs voor zijn leeftijd over. Durft een ander nauwelijks recht in de ogen te kijken en heeft voor ieder probleem zijn ouders nodig. De school deugt niet. Voor de verandering maar weer wisselen van vereniging. Met recht arme Harry. Het valt echter niet meer zo op. Het zijn er zoveel en het worden er nog steeds meer! Harry is één van de vele duizenden slachtoffers. Een 12-jarig slachtoffer!