GeorgeSports - BESMETTINGSGEVAAR

Virussen, hét begrip van de laatste decennia. Vrijwel iedereen hoort, leest of ervaart een virus. Niet zelden betreft het een griepgolf. De Spaanse griep teisterde Europa aan het einde van de Eerste Wereldoorlog (1918) en was verantwoordelijk voor de dood van enige tientallen miljoenen doden. Ieder jaar doemen griepvirussen op. Dit jaar lijkt de Mexicaanse griep het leven meer en meer te gaan beheersen. Dit virus betreft echter een gezond virus, het Open Water virus. De besmettingskans is 100%, afkicken blijkt onmogelijk. Symptomen duidelijk herkenbaar.

In het computerloze tijdperk keek de zwemwereld iedere vrijdagochtend uit naar de post. De Zwemkroniek, het officiële bondsorgaan van de KNZB, werd bezorgd. Na een gevecht van meer dan tien jaar werd in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw eindelijk structureel plaats ingeruimd voor artikels over het Open Water zwemmen. De rubriek “In ’t riet” werd gevreten en geleidelijk ontstond de terechte erkenning voor het stiefkindje binnen de Zwembond. Werden de winnaars van klassementen vele tientallen jaren beloond en bekroond met de Zwemkroniek bekers, eind jaren tachtig kwamen dan eindelijk de officiële Nationale- en Internationale Open Water Kampioenschappen. Helaas, doch begrijpelijk, verdween geleidelijk de papieren versie van de Zwemkroniek, waarmee ook het wekelijkse gespannen wachten en het gevecht om als eerste te mogen lezen verdween. Inmiddels worden de www.zwemkroniek.com en de www.noww.nl sites dagelijks duizenden keren bezocht en niet zelden zijn dezelfde personen meermalen per dag online actief.

Deelnemen aan het jaarlijkse Open Water circuit betekent ook strijden met de elementen. Niet zelden is het koud en kil. Met enige regelmaat dient de thermometer een urinebehandeling te ondergaan. De insiders weten wat hiermee wordt bedoeld. De wedstrijden, prestatietochten en bijzondere pogingen in kanalen, rivieren, op meren en zeeën, confronteren de sporters met hun zwakke en sterke eigenschappen. Angst voor het onbekende, de koude, de vissen, de diepten, de grote oppervlakten en last but not least de kramp . Daarnaast is er uiteraard ook het genieten. Genieten van gezellige dagen, sportieve activiteit, het wedstrijdelement, het uiteindelijke resultaat en, niet onbelangrijk, het ultieme gevoel van gezond sporten. Het magische aureool van het Open Water zwemmen wordt onderstreept door de bijzondere ervaringen, genoemd in de volgende alinea’s.

In 1970 werd de eerste IJsselmeer zwemmarathon, van Stavoren naar Medemblik, georganiseerd. De eerste winnaar Hans Prins, kreeg één training vrijaf vanwege de oversteek. Zo vanuit het trainingskamp in het natuurbad van Winkel naar de eerste oversteek. Direct na de spectaculaire zege terug naar het kamp, net op tijd voor de avondtraining. Vreugde en verdriet liggen dicht bij elkaar. Begin van de jaren negentig, de zwemmarathon van Sluis gold als selectiewedstrijd voor het EK Open Water zwemmen, waren de omstandigheden verre van ideaal. De kou, de wind en de spanning van de wedstrijd werden Marco Blokpoel bijna fataal. Na ruim 9 minuten onder water te zijn verdwenen werd hij meer dood dan levend letterlijk opgevist. Met de grootste spoed werd Marco naar het ziekenhuis in Brugge gebracht. 3 dagen later opende hij zijn ogen en startte een week later op de zwemmarathon in Eindhoven.

Terug naar het IJsselmeer. De legendarische zwemtrainer Jan Stender, bijgenaamd de beul uit Hilversum, beschuldigde het kamp Hans Prins van oneerlijke praktijken. Zo zou Hans aan een touw naar de overkant zijn gesleept. Ook de zeer gerespecteerde collega Jaap van Goor, vader van Hans en schoonvader van Edith van Dijk, meldde met grote regelmaat dat zijn begeleidingsboten waren gesaboteerd. Prachtige taferelen leverden die verhitte discussies met de organisaties over de boten. Nog zeer recentelijk gaf de speaker tijdens een wedstrijd aan “records zijn altijd mogelijk, gewoon de boeien dichterbij brengen”, een tekst die was ontstaan na het Open Water recordweekeinde in Olst, augustus eind jaren zeventig.

Ook het begrip “treintjes” domineerde vele tientallen jaren de schoolslag onderdelen. De “DJK trein” uit de jaren zeventig, vocht figuurlijk doch niet zelden letterlijk een strijd van leven op dood uit met de “sneltrein” van het Haarlemse Njord’ 59. De laatste goed functionerende en zeer succesvolle “trein” bestond begin jaren negentig uit kopman Lesley Voorn, captain Marco Voorn, en de “holtorren” Dieter Hoofman en Martin van der vliet, waarbij deze laatste tevens als remmer voor de concurrentie moest functioneren. Niet ongenoemd mag blijven het spelletje poker tijdens het ONK van Leiderdorp in 1994. De vrijwel onklopbare kopman, Nico Wempe, was net met zwempensioen. Op ongeveer 1.500 meter voor het einde onder de brug en tegen het riet, stopte de eerder genoemde “trein” en lieten Anton Thoen en Jeroen Hauwaert wegzwemmen. Guus Razoux Schultz, toch wel gevreesd om zijn tactisch inzicht en eindschot, moest worden geëlimineerd. De spanning steeg. De jury vroeg wat er aan de hand was. Het antwoord “één van de zwemmers heeft kramp en wij wachten even”. Uiteindelijk besloot Guus, na meer dan één minuut te hebben stilgelegen, de achtervolging in te zetten met als resultaat de eerste Nationale titel voor Lesley Voorn. Nadien zouden er nog negen titels voor hem volgen. Tijdens een recent bezoek, ter gelegenheid van de geboorte van zoon Coen, was dit nog altijd één van de vele anekdotes die werden opgehaald.

Open Water zwemmen is overduidelijk een virus. De verschillen met het zwembad zwemmen zijn enorm. Toch zwom vader Gé Wildschut, dochter Monique zou in de jaren tachtig uitgroeien tot zesvoudig wereldkampioene bij de professionals, eind jaren zeventig 24 uur aan één stuk in het 50 meter buitenbad van Beverwijk. Een leuke ervaring, meer niet. 24 uur in het Open Water. Het IJsselmeer. The Channel of “gewoon” het jaarlijkse Open Water circuit. Het afkicken lijkt na 15 jaar toch nog te mislukken. Het meest overduidelijke symptoom!