GeorgeSports Logo

 

IN 'T RIET: HISTORISCHE GEBEURTENISSEN

2017-09-25, door: George Sieverding

Nieuwe column    <    Overzicht    >    Oude column

De historie van het Open Water zwemmen gaat ver, heel ver terug. Tegen het einde van de negentiende eeuw groeit de belangstelling voor het zwemmen in sloten, kanalen, meren en zeeën. Begin twintigste eeuw heeft Nederland in Piet Ooms DE pionier van het Open Water zwemmen. Het begint echter allemaal met Het Kanaal. Matthew Webb is de naam.

Citaat: "De overlevering vertelt dat een soldaat van Napoleon, gevangen genomen door de Engelsen, al zwemmend over Het kanaal wist te vluchten. Het idee om Het Kanaal te bedwingen leefde al vroeg en is zo'n 150 jaar geleden een eigen leven gaan leiden. Nog altijd weet een ieder waarover men het heeft als er wordt gezegd "ik heb Het Kanaal over gezwommen in zoveel uur". Men zal deze zwemmer of zwemster met het nodige respect behandelen.
Het duurde tot 1862 voordat er serieuze pogingen zouden worden ondernomen. Op 20 december van dat jaar is de Engelsman William Hotkins in een bundel met stro overgedreven. Het zou echter nog ruim 10 jaar duren voordat de Engelsman J.B. Johnson het zwemmend probeerde doch na iets meer dan een uur moest opgeven".

Uiteraard is er dan de dag van de geslaagde poging. Citaat: "De zeer avontuurlijk ingestelde waaghals Matthew Webb, een legerofficier, startte op 12 augustus 1875 voor een eerste poging na talloze oefentochten, o.a. op de Theems en voor de kust van Dover. Deze eerste poging strandde in een kolkende zee., maar werd direct gevolgd op 24 augustus van datzelfde jaar door de triomf die van hem een legende heeft gemaakt.
Niet op de hoogte van de stromingen, geen bril voor oogbescherming, geen borstcrawl zwemmend was zijn succes een wereldsensatie. 21 uur en 45 minuten na de start van de Admirality Pier in Dover strompelde hij het strand op bij Calais. Cognac, bier en koffie hielden hem zwemmende. De route Dover - Calais was bovendien de moeilijkst denkbare. 3 boten met 5 journalisten en 2 waarnemers vergezelden hem".

Nadien volgen velen Matthew waaronder een groot aantal Nederlanders. Het Kanaal trekt nog altijd en ieder jaar onderneemt een aantal waaghalzen en een beperkt aantal toppers een poging. Het Kanaal is geliefd doch eveneens gevreesd. Dover - Cap Gris-Nez is de oversteek van ± 30 kilometer doch niet zelden wordt er 50 kilometer afgelegd. De golven, het zoute water, de temperatuur, omstandigheden voor heroïsche gevechten. Succes en dramatiek gaan hand in hand. Zijn de elementen de sporter de baas dan loert niet zelden Magere Hein op z'n prooi.

Piet Ooms, de Nederlandse Open Water Crack uit het begin van de twintigste eeuw, is dan nog niet geboren. Op 11 december 1884 komt Piet in Amsterdam ter wereld. Nauwelijks 11 jaar sluit Piet zich aan bij DJK. Als zwemmer en waterpoloër neemt hij deel aan de Olympische Spelen van Londen (1908). Piet is echter een fervent Open Water Zwemmer. Hij boekt grote successen in het buitenland. Met zijn vriend / coach en verzorger, Bram Felleman, trekt Piet naar Londen en Parijs om deel te nemen aan grote Open Water evenementen. In 1911 wint hij de traversé Le Havre (26 km.) en wordt vanaf dan beschouwd als de pionier van het Open Water zwemmen. Met stadsgenoot Kobus van der Grient (Het Y) is het een vrijwel onverslaanbaar duo op langebaan wedstrijden tijdens de eerste twee decennia van de twintigste eeuw.

Piet wil in 1922, inmiddels 38 jaar, Het Kanaal bedwingen. De sterkste Open Water zwemmer, over een periode van ruim 20 jaar, wil als eerste Nederlander een geslaagde poging ondernemen. In 1922 staan er pas twee geslaagde pogingen genoteerd. De eerder beschreven succesvolle onderneming van Matthew in 1875 en vervolgens nummer twee, 36 jaar later in 1911, de Engelsman T.W. Burgess. Piet start zijn voorbereidingen. Door de slechte omstandigheden en de hoge kosten wordt besloten deze poging een jaar uit te stellen. Van uitstel komt afstel. Piet zet een punt achter zijn imposante carrière. Het zal tot 1951 duren voordat Jan van Hemsbergen, uit Haarlem, als eerste Nederlander een succesvolle poging onderneemt. Na 14 uur en 30 minuten is Jan in Frankrijk. Het Kanaal staat nu op de kaart. Het Open Water zwemmen neemt in populariteit toe. Verenigingen staan te trappelen om een goede datum te vinden op de Open Water kalender.

PS. Beide citaten zijn eigen teksten uit het KNZB boek "Zwemmen 'n eeuwig feest".

 

Nieuwe column    <    Overzicht    >    Oude column

 © George Sports 2018