JUREREN WATERPOLO (DEEL 3, SLOT)

2024-02-02, door: George Sieverding

Nieuwe column    <    Overzicht    >    Oude column

JUREREN (Waterpolo deel 3, slot) Het jureren stond, staat en zal altijd onder enorme druk blijven staan. Juryleden hebben het verre van gemakkelijk. Niet zelden wordt hun objectiviteit in twijfel getrokken, ondanks scholing en jarenlange ervaring. Dat speelt vooral bij sporten als turnen en kunstrijden een vaak doorslaggevende rol waar juryleden individueel een eigen score moeten geven betreffende de technische uitvoering. Het telkenmale verder aanscherpen van maatstaven, het inschakelen van hoogstaande technologie, het uitsluiten van mogelijk "corrupte" juryleden, etc. etc. hebben nog altijd niet kunnen voorkomen dat sommige beslissingen met minutenlange fluitconcerten worden "beloond".
Bij sporten als voetbal, handbal en ook waterpolo kent het jureren weer andere problemen namelijk de duels. Nog zeer recentelijk werd een "foutieve beslissing" van de scheidsrechter en de VAR, in het duel Feyenoord - PSV, onderwerp van een brede maatschappelijke discussie. De ontwikkelingen rond het jureren bij wedstrijden heeft geleid tot de inzet van technologische hulpmiddelen met onder andere de doellijn technologie en de VAR (Video Assistant Referee).
Inmiddels is ook het waterpolo deze weg van arbitrage ingeslagen, zij het vooralsnog slechts tijdens EK - WK en OS. Tijdens het recentelijk gehouden, en door de Nederlandse dames gewonnen, EK in Eindhoven kon het publiek kennis nemen van de inzet van deze technologische hulpmiddelen. De meest gestelde vraag het onderwerp jureren betreffende: "hoeveel deskundigen zijn er tegenwoordig nodig om een wedstrijd in goede banen te leiden?"

Om deze vraag correct te kunnen beantwoorden, allereerst een "foto" van het huidige waterpoloveld.

Alleen het speelveld zelf is al indrukwekkend met al die gekleurde lijnen en pionnen, daarbij komen nog de positie van de scheidsrechters, de jurytafel, de VAR / doellijntechnologie en diverse bijkomende hulptroepen.

Te beginnen met de scheidsrechters.
2 scheidrechters die redelijk Engels spreken.
Deze dienen onpartijdig te zijn, dus niet afkomstig uit een land dat aan de wedstrijd deelneemt.
De scheidsrechters functioneren ieder aan een kant en zijn gelijkwaardig in functie.
Functioneren veelal cross over, elk een doel met een schuin oog naar het andere doel.
Zij wisselen na elk part.

Net als bij diverse andere sporten hanteren de scheidsrechters ook kaarten:
-gele kaart (waarschuwing);
-rode kaart (verwijdering).
Dit geldt zowel voor spelers als coaches.

Vervolgens de tafelbezetting.
8 of 9 "juryleden" aan de tafel (s).
Jury bestaat uit:
-bediening 30 sec. klok (1)
-klok algemeen (1)
-Microplus (online wedstrijdformulier) (2)
-LEN (Ligue Européenne de Natation) of FINA (Fédération Internationale de Natation) gedelegeerde
-VAR / doellijntechnologie door minimaal 1, meestal 2, scheidsrechters die ook op het toernooi fluiten*
-2 die er rondlopen om alles te controleren
*na inschakeling van de VAR, werd de beslissing op een groot scherm in beeld gebracht. Met name na het beslissende laatste doelpunt van Nederland in de finale, tijdens het EK, maakten de beelden het verschil in centimeters duidelijk hetgeen de titel opleverde.

De regels, interpretatie, aanpassingen.
Net als bij alle sporten, passen de regels zich telkenmale aan. Hierbij spelen:
-de aantrekkelijkheid van het spel voor het publiek
-de voortschrijdende kwaliteit van de jurering
-en tegenwoordig steeds vaker de eisen van de media (bijvoorbeeld voor TV uitzendingen) een belangrijke rol.

Om de invloed van regelwijzigingen op de arbitrage en het speelveld duidelijk te maken:
een laatste, zeer ingrijpende aanpassing / wijziging, van de regels betreft de 2 meter, als voorbeeld.
1.i.p.v. de 2 meter regel over de gehele breedte van het veld te gebruiken, is er nu "de box", 2 meter buiten de doelpalen aan beide kanten, door een pion of rode lijn van 2 meter aangegeven;
2.deze 2 meter regel geldt nu nog maar alleen in de box. Aan beide kanten van het doel buiten de box geldt de 2 meter regel niet meer en mag je deze zonder bal betreden;
3.de 2 meter regel is vervallen d.w.z. zonder bal is de 2 meter nu ook toegestaan, m.u.v. "de box"
4.lig je in de box zonder dat de bal in de 2 meter is dan krijg je gelijk een contrafout. Voorbeeld: bij een Man Meer was het vroeger verplicht om de bal te ontvangen buiten de hele 2 meter. Nu is het zo dat je buiten de box al in de 2 meter mag liggen voordat je de bal ontvangt.

Het is niet ondenkbaar dat er, op zeer korte termijn, meerdere regels worden aangepast, vanwege de hierboven genoemde punten als aantrekkelijkheid, voortschrijdende kwaliteit, eisen van de media.

Wat waren over het algemeen de reacties na afloop van het EK in Eindhoven met betrekking tot het optreden van de scheidsrechters, de jury en de gebruikte technologie?
Ten aanzien van het optreden van de scheidsrechters waren de reacties over het algemeen positief, al klonk er hier en daar wel wat kritiek na afloop van de wedstrijden waarbij de verliezer zich niet altijd kon vinden in de beslissingen van de scheidsrechters. Dat is uiteraard heel normaal en meestal de eerste emoties.

Het functioneren van de VAR / doellijn technologie en het vertonen van de beslissingen op het grote scherm werden met gejuich ontvangen. Zoals eerder gemeld viel de beslissing over de titel in de allerlaatste seconden met behulp van de VAR / doellijn technologie.
Direct na afloop ontspon zich een discussie over een mogelijke verder uitbreiding van het functioneren van de VAR. Iedere kijker ziet, uit een paar beelden, de activiteiten en overtredingen onder water. Alle waterpolospelers weten dat er veel kan gebeuren dat, tot op dit moment, nog niet in de beoordeling kan worden meegenomen. De veiligheid wordt vooralsnog als één van de belangrijkste belemmeringen gezien. Toch is het niet ondenkbaar dat tijdens de OS in Parijs 2024 gebruik zal worden gemaakt van onderwater beelden.
Ook het recht om één of meerdere keren per helft de hulp van de VAR in te schakelen, zoals in meerdere sporten al het geval, wordt besproken. Vermoedelijk zal deze suggestie nog geen toepassing krijgen in Parijs.

Het aansmeren van P tjes (Persoonlijke fouten) staat al heel lang ter discussie doch een passende oplossing is nog niet gevonden. Het uitdelen van P tjes blijft vooralsnog een zaak van de scheidsrechters, al zou met het recht om de hulp van de VAR in te mogen roepen de juistheid van een beslissing hieromtrent extra worden geaccentueerd.

Afgelopen weken heb ik met bewondering gekeken naar het EK handbal. Fantastische wedstrijden met een enorme inzet, een groot enthousiasme en record aantallen belangstelling. Eén wedstrijd werd zelfs door ruim 53.000 toeschouwers bezocht! Het was genieten maar..........ik had met zeer grote regelmaat twijfels bij de juistheid van het jureren. Handbal is een sport van lijf aan lijf gevechten. Dat maakt het beoordelen niet eenvoudig. Hetzelfde geldt voor het waterpolo waarbij bovendien nog een deel van het gevecht onder water plaats vindt. Toch heb ik persoonlijk noch bij het handbal noch bij het waterpolo twijfels gevoeld bij de integriteit van het jureren.

Om dit laatste deel correct te kunnen realiseren heb ik de hulp ingeroepen en gekregen van:
1.Peter vd Biggelaar, voormalig zeer succesvol Bondscoach van de dames en nog altijd zeer betrokken.
2.Dennis Ketelaars, oud speler, betrokken ouder, ondersteuner van ZV De Zaan (Zaandam) en zeer deskundig.
3.Tim Ketelaars, jeugdinternationaal en speler van het sterke ZV De Zaan. Hartelijk dank voor de deskundige en enthousiaste reacties.

Tenslotte aardig om kennis te nemen van onderstaande literatuur en de zegereeks van het Nederlandse dames waterpolo team:
1.Waterpolo, DNA van Dave Witteboon
2.Over de gouden jaren van het Nederlandse heren waterpolo
3.Wikipedia: de geschiedenis van het waterpolo
De Nederlandse dames scoorden:
1* OS goud (2008)
2* WK goud (1991 - 2023)
6* EK goud (1985 - 1987 - 1989 - 1993 - 2018 -2024).

Nieuwe column    <    Overzicht    >    Oude column